Uztailaren 31an San Inazio eguna ospatzen da
Musika klasikoan hasiberrientzako iradokizunak
Ignazio Loiolakoa (1491-1556) lehenengo militarra izan zen, eta gero erlijiosoa; Kontrarreformaren garaian buruzagi erlijioso gisa sortutako euskalduna. Eliza katolikoari zion debozioa, Aita Santuari zion obedientzian erakutsi zuen. Jesusen Lagundiaren sortzailea, hamabost urtez egon zen Jesusen Lagundiaren buru, eta Erroman jarraitu zuen. 1548an argitaratu zituen Ejercicios espirituales lanek eragin nabarmena izan zuten ondorengo espiritualtasunean. Jesse Lyman Hurlbut metodistak, Ignazio Loiolakoa XVI. mendeko pertsonarik ospetsu eta eragingarrienetakotzat jo zuen. Gregorio XV.a Aita Santuak, 1622ko martxoaren 12an kanonizatu zuen. 1556ko uztailaren 31n hil zen eta bere gorpua, hasiera batean Santa Maria della Strada elizan lurperatua izan zena, Konpainiaren egoitza zen Gesù elizara eraman zuten arte.
Nemesio Otaño y Eguino (1880 – 1956) musikagile eta musikologo jesuita izan zen. 6 urterekin solfeoa ikasten hasi zen, 8 urterekin pianoa eta 11rekin organoa. 1896an Jesusen Lagundian sartu zen eta laster Loiolako Basilikako organista izendatu zuten. 1907an Musika Sakratuaren Lehen Kongresu Nazionala antolatu zuen Valladoliden; urte horretan bertan Música Sacra Hispana sortu zuen, 1922 arte zuzendu zuen aldizkaria; Comillaseko Unibertsitate Pontifikaleko Schola Cantorum ospetsua ere sortu eta zuzendu zuen, eta 1940 eta 1951 artean Madrilgo Kontserbatorioa zuzendu zuen. Bere bizitzan zehar, Otañok herri eta erlijio inspirazioko lan ugari idatzi zituen. 1941ean Alfontso X.a Jakitunaren Ordenako Zaldun izendatu zuten eta 1943an San Fernandoko Arte Ederretako Akademian sartu zen.
San Inazio Martxa, Nemesio Otañok idatzi zuen Jesusen Lagundiaren Berrezartzearen lehen mendeurrena ospatzeko. Gaur aurkezten dugun bertsioa Donostiako Orfeoiak, Eskolaniak eta Donostiako San Inazio Abesbatzak, Hondarribiko Eskifaia Abesbatzak, Azpeitiko eta Azkoitiko abesbatzek, Jose Manuel Azkue organista eta kontzertistak eta Euskadiko Orkestra Sinfonikoak eskaintzen digute, Enrique Ugarte maisuak zuzenduta.
Franz Schubert (1797-1828) Austriar konpositorea, 11 urterekin Vienako Kapera Inperialeko koruko kide bezala onartua izan zena, bertan, Salieri irakasle bezala izan zuelarik. Garai hartan, antzerkiak, operak, ematen zuen dirua, nahiz eta inoiz ez zen nabarmendu genero honetan, eta liederretan (abestiak) murgildu zen. Horien artean, aipatzekoak dira Ave María eta La Bella Molinera lieder multzoa. 31 urterekin hil bazen ere, 1.500 lan baino gehiago utzi zituen idatzita pianoko eta ganbera-musikako pieza ugariren artean, 8 sinfonia, obra kontzertanteak, musika intzidentala, musika sakratua (besteak beste, 7 Meza, Oratorio 1 eta Requiem 1), hainbat singspiel (opereta txikiak), operako zerbait eta 600 ahots-lan txiki baino gehiago, batez ere aipatutako liederrak.
Ständchen D. 889 (ingelesez "Hark, hark, the lark"), Franz Schuberten ahots solista eta pianorako lied (abestia) bat da, 1826ko uztailean Währing herrian konposatua (orain Vienako auzo bat). Shakespeareren Cymbeline 3 eszenako 2. Ekitaldiko «Abestia» ren bertsio bat da. Anton Diabellik 1830ean argitaratu zuen lehen aldiz abestia, konpositorea hil eta bi urtera. Abestia bere jatorrizko forman nahiko laburra denez, Friedrich Reilen beste bi bertso gehitu zitzaizkion 1832ko Diabelliren bigarren edizioari.
Gaur biolontxelo eta piano bertsioan eskainiko dugu Camille Thomasekin biolontxeloan eta Beatrice Berrutekin pianoan.
John Williams (1932) konpositore, orkestra-zuzendari, pianista eta tronboi-jotzaile estatubatuarra da, zinemaren historiako soinu-banden konpositore emankorrenetakotzat jotzen dena; garai guztietako soinu-banda ospetsu eta ezagunenetako batzuk konposatu ditu, hala nola: Star Wars, Harry Potter, Tiburon, “Atrápame si puedes”, E.T., Superman, Indiana Jones, Jurasic Park, Schindlerren zerrenda, Bakarrik etxean eta beste asko. Halaber, Joko Olinpikoetarako musika-konposizioak, telesail ugarirako, Albistegietarako eta hainbat kontzertu-obra egin ditu. Bost aldiz irabazi du Oscarra, eta 52 izendapen ditu, Walt Disneyren ondoren, zazpigarren artearen sari nagusirako izendapen gehien lortu dituen bigarren gizona da.
John Williams & Steven Spielberg Orchestra Live
00:00:00 Anything Goes / Indiana Jones and the Temple of Doom 00:04:10 Jaws 00:10:30 1941 00:15:10 Close Encounters of the Third Kind 00:21:50 E.T. the Extra-Terrestrial 00:26:00 Hook 00:31:10 Munich 00:35:40 Catch Me If You Can 00:38:55 Raiders of the Lost Ark 00:44:05 Indiana Jones and the Temple of Doom 00:49:40 Lincoln 00:55:35 The Terminal 01:00:15 Horse War 01:06:45 Schindler's List 01:11:50 The Lost World: Jurassic Park 01:15:40 Indiana Jones and the Crystal Skull / The Adventures of Mutt 01:19:20 Raiders of the Lost Ark / Marion's Theme 01:23:05 Indiana Jones and the Crystal Skull / Call of the Crystal 01:27:20 Indiana Jones and the Last Crusade 01:32:55 Jurassic Park 01:39:20 Star Wars: Episode VII The Force Awakens / Rey's Theme
Pascual Pérez Choví Carleten jaio zen, Valentziako probintzian (Espainia), 1889ko otsailaren 26an, eta Algineten (Valentzia) hil zen 1953ko abenduaren 3an. 7 urterekin hasi zituen solfeoa eta klarinetea ikasketak, Valentziako Udal Bandako zuzendari zen Aguado irakaslearekin. 11 urterekin Banda honetan jotzen hasi zen, lehenengo klarinetea joz Mi bemol-ean eta gero Si bemol-ean. 1920an jarraitu zituen ikasketak Navarro maisuarekin, Valentziako kapera militarraren zuzendariarekin, eta, ondoren, zenbait musika-banda zuzendu zituen, hala nola "Algineteko Musika Elkarte Artistikoa" Musika Banda, 1923an. Banda honek bi bigarren sari irabazi zituen 1924 eta 1925 urteetan "Ciudad de Valencia Musika Banden Nazioarteko Lehiaketan". 1926an "Pepita Greus" pasodoblea estreinatu zuen, lehen saria lortuz. 1930ean berriz ere lehen saria lortu zuten Valentzian, beste sari bat Requenako Lehiaketan (Valentzia) eta bigarren bat Benifayoko Lehiaketan (Valentzia).
Mazurka, jatorriz, errege-gorteko areto-dantza bat zen, eta poloniar noblezia, denborarekin klase herrikoiaren dantza bihurtu zena. Konpas hirutarrean idatzia (3/4, 3/8), 2. eta 3. denboretako azentuengatik bereizten da, balsarekin kontrastean. Europa osoan zehar eman zen ezagutzera polkarekin batera (antzeko egitura zuena) XIX. mendearen bigarren erdian, eta mende honetan zehar Europako hiriburu handietako modako dantza bihurtu zen. Bikoteka dantzatzen da, eta izaera animatua eta bikaina duen dantza da.
Gaur A ti mazurka eskainiko dugu, Pascual Pérez Chovík klarinete eta musika bandarako idatzia eta Kimberly Borràs klarinete jotzaile gazteak interpretatua, Alberto Ferrer i Martínez maisuak gidatutako Algemesiko Banda Sinfonikoak lagunduta.
Musika klasikoari buruzko iradokizunak
Domenico Zipoli (1688 – 1726) barrokoko konpositore italo-latindarra izan zen, kolonia garaian Amerikara bidaiatu zuen europar konpositorerik ospetsuena. 1707tik aurrera, Florentzian, Napolin, Bolonian eta Erroman ikasi zuen, eta bertan hainbat kargu bete zituen. Kargu horietatik garrantzitsuena, Chiesa del Gesúko organista izan zen. 1716ko lehen hilabeteetan, Zipoli, Sevillara joan zen, eta han hasi zen nobiziatzen. Uztailaren 1ean sartu zen Paraguaiko Jesuiten Probintzian. Hurrengo urtean, Cordoban (Argentina) finkatu zen eta filosofia eta teologia ikasketak burutu zituen bertan. 1726an hil zen gaixotasun infekzioso baten ondorioz, ziurrenik tuberkulosia, gaur aurkezten dugun obra erlijiosoaz gain, hainbat opera ere idatzi ondoren.
Loiolako San Ignazio, bi ekitaldiko opera da, ebanjelizatzea helburu zuen libreto pedagogiko batez lagundua. Pertsonaia nagusiak Loiolako San Inazio, Xabierko San Frantzisko eta bi santuak tentatzen dituen Deabrua dira. Misioetan antzezteko idatzitako obra denez, normalean haurrek, tipleen ahots-tesitura baterako idatzita dago. (Scherzo aldizkaritik jasoa).
Gaur eskainiko dugun bertsioa Gabriel Garrido maisuak gidatuko du.
Nicolai Rimsky-Korsakov (1844-1908) Los Cinco taldeko errusiar konpositorea izan zen (Balakirev, Borodin, Cui, Musorgsky eta Rimsky-Korsakovek berak osatutako taldea). Errusiar musika berezia bultzatzea helburu zuten, Europako musika menpekotasunetik aldenduz eta musika nazionalismoa bultzatuz. Rimskyren lanak orkestrazio askotariko, koloretsu eta orekatu baten erreferentetzat hartzen dira, eta orkestra-errepertorioan adierazgarrienen artean estimatzen dira; hori guztia bere kredo nazionalistaren barruan, zeinak errusiar folklorearen motiboak, erritmoak eta abestiak bere sorkuntzetan sartzea bultzatzen baitzuen.
Errusiako Pazko Handiaren Obertura, Op. 36, «Gai liturgikoen inguruko Obertura» azpitituluarekin, Rimski-Kórsakovek 1887ko abuztutik 1888ko apirilera bitartean konposatutako obertura bat da, Los Cinco taldeko kide ziren Modest Músorgski eta Aleksandr Borodinen oroimenari eskainia. Kontzertua San Petersburgon estreinatu zen 1888ko abenduaren amaieran, eta orkestrarako aparteko hiru pieza distiratsuren azkena da, aurretik Capricho español eta Scheherezade zituela. Obertura honetako doinuak Errusiako Eliza Ortodoxoaren liturgiatik hartuta daude gehienbat, Obikhod izeneko kantu bilduma zahar batean oinarrituta. Gaur Simon Bolivar Venezuelako Gazteriaren Sinfonikoak eskainiko digu, Rafael Payare venezuelar maisu gazteak gidatuta.
Francis Poulenc (1899 - 1963), frantziar musikagilea eta Les Six-eko kidea izan zen, Milhaud, Auric, Durey, Honegger, Tailleferre (taldeko emakume bakarra) eta Poulenc berak konposatua. Mugimendu dadaistaren teknikak besarkatu zituen (artearen aurkakoa, antiliterarioa eta antipoetikoa, artearen, literaturaren eta poesiaren existentzia zalantzan jartzen duena). Claude Rostand kritikariak honela deskribatzen du Poulenc: «erdi heretikoa, erdi monjea», bere karreraren gainerako zatirako bere izenari eransten zaion etiketa bat, Poulencek honela dioen bitartean: «nire obrak, profanoa eta sakratua elkarren ondoan jartzen ditu». Kritikari batzuek historiako lehen konpositore homosexualtzat jotzen dute. Genero handi guztietako musika konposatu zuen, besteak beste, ganbera-musika, oratorioa, opera, ballet-musika eta orkestra-musika.
Gloria Francis Poulencen musika-konposizio bat da, 1959ko maiatza eta abendua bitartean idatzitako bere lanik ospetsuenetako bat. Obra soprano bakarlari, orkestra handi eta korurako idatzi zen. Koussevitzki Fundazioak enkargatu zuen Natalie eta Sergei Koussevitzky hil berrien omenez eta 1961eko urtarrilean estreinatu zen Bostonen. Obra sei mugimendutan antolatuta dago: I (0 '02 ") GLORIA IN EXCELSIS .-. II (2' 45") LAUDAMUS TE .-. III (6 '03 ") DOMINE DEUS .-. IV (10' 56") DOMINE FILI UNIGENITE .-. V (12 '28 ") DOMINE DEUS, AGNUS DEI .-. VI (19' 06") QUI SEDES AD DEXTERAM PATRIS
Gaur aurkezten dugun bertsioa Varsoviako Unibertsitateko Abesbatzaren mendeurrena ospatzeko Varsoviako Santu Guztien Elizan 2022ko abenduaren 3an Dorota Szczepanska sopranoarekin eta Varsoviako Unibertsitateko Abesbatzarekin eskaini zen kontzertuari dagokio, Witold LutosdeSawski Patockeko Orkestra Sinfonikoak lagunduta, Irina Bogdanovich irakasleak gidatuta.
Keiko Abe (Tokio, Japonia, 1937ko apirilaren 18a) japoniar musikagile eta marinbista da. Eiichi Asabukirekin xilofonoa ikasi zuen Tokion, eta Tokioko Gakugei Unibertsitatean egin zituen ikasketak. Bertan, Musika Hezkuntzako lizentziatura eta maisutza burutu zituen. Marinbarekin lehen harremana 1950eko hamarkadaren hasieran izan zuen, Lawrence L. Lacourrek, Japonian bizi zen irakasle eta misiolari batek, instrumentua eskolak ematen zituen unibertsitatean sartu zuenean. "Egun batean goizeko zeremoniara nindoan, marinbak ikusi eta jotzen ari ziren ereserkiak entzun nituenean. Soinuak liluratuta ninduen, eta nire eserlekua non zegoen ahaztu nuen! Soinu desberdina zen, oso sakona, batez ere soinu baxuak, eta zirrara handia eragin zidan". Keiko Abe (Percussive Arts Society, 1993)
Pop musika jotzen zuen The Xebec Trio taldean integratzen hasi bazen ere, 1962an Tokyo Marimba Groupekin elkartu zen eta egile garaikideen konposizioak interpretatzen hasi ziren, instrumentuaren errepertorio eskasa pixkanaka zabalduz. Izan ere, «Michi», «Variations on Japanese Children 's Songs» eta «Dream of the Cherry Blossoms» konposizioetako batzuk marinbarako errepertorioko estandar bihurtu dira. Abek 70 konposizio inguru ekarri ditu marinbaren errepertoriora, eta inprobisazioa erabiltzen du ideia musikalak garatzeko elementu garrantzitsu gisa. Keiko Abe izan da 1993an Percussive Arts Society-ren Ospearen Aretoan sartu zen lehen emakumea.
Gaur The Wave Impressions Marimba eta Musika Bandarako Kontzertua eskainiko dugu, Abe maistra bakarlari marinbistarekin, St. Ursula Eichi High School Wind Orchestrarekin, Masaki Endoh maisuak gidatua.
Denontzako musikari buruzko iradokizunak
Coleman Hawkins (1904-1969) Klarinete jotzaile eta, batez ere, jazz tenor saxofoi jotzaile estatubatuarra izan zen, eta bere interpretazioak estilo klasiko garbienaren barruan mantendu ziren beti. Saxoa oso ohikoa ez zen garaian eta status txikiago batean, Hawkinsek jazz munduan errekonozimendua eman zion. Hamabi urterekin saxo tenorrarekin aritzen zen profesional gisa. 19 urterekin, New Yorkera joan zen, eta blues abeslari ezberdinekin eta orkestra ezberdinetako kide gisa aritu zen. Bost urte eman zituen Europan jazz taldeen gonbidatu nagusi gisa, eta AEBra itzulita bere orkestra sortu zuen; hala eta guztiz ere, generoko musikari ospetsuenekin jotzen jarraitu zuen.
Krisdayanti (1975) indonesiar abeslari eta aktore ezaguna da. Neskato bat baino ez zenean hasi zuen abeslari ibilbidea; bederatzi urte besterik ez zituela musikan murgiltzen hasi zen eta 12 urterekin bere herrialdeko pop artista gazteenetakotzat hartu zuten. Indonesiako musikaren industriako ikono arrakastatsuenetako bat izateaz gain, hainbat sari jaso ditu, herrialde barruan zein kanpoan. Channel V.ak "10 artista asiar handiena" izendatu zuen 2005ean. Era berean, "99 Indonesiako emakume boteretsuenetako" bat da Globe Asia aldizkariaren 2007ko urriko edizioan eta "Indonesiako garai guztietako 50 abeslari onenak" Rolling Stone aldizkariko 2010eko abenduko edizioan.
Itoiz 1976an sortu eta 1988an desegin zen euskal rock taldea izan zen, bere kantuak euskaraz konposatu eta abesten zituena. Itoizen jatorria Indar Trabes taldean dago, 1974an Mutriku eta Ondarroa inguruko bost gaztek osatua, rock progresibo zaleak. Instrumentuen erosketa finantzatzeko asmoz, ezkontzak eta berbenak animatzen hasi ziren, eta, ondorioz, nolabaiteko ospea lortu zuten inguruan. 1978an lehen diskoa kaleratzeko aukera izan zutenean, beren jarduera komertzialetik bereizteko beste izen bat behar zutela erabaki zuten, eta Itoiz izena hartu zuten. Bi etapa bereiz daitezke bere historian; lehenengoan, rock progresibotik, jazzetik eta musika esperimentaletik hurbil dauden soinuak nagusitzen dira. Bigarrenean, 1983an Jean-Marie Ecay gitarra-jolea taldean sartu zenetik, bere estiloa pop rockera bideratu zen. Itoizko liderra eta sortzailea Juan Carlos Pérez izan zen, Lau teilatu bezalako abestien egilea. Taldea 1988an desegin zen, Getxoko Fadura kiroldegian zuzeneko disko bat grabatuta.
Ezekiel, Itoiz euskal taldearen bigarren diskoa da, 1980an argitaratua. Itoiz taldea desagertu egin zen bere lehen diskoa argitaratzean. Juan Carlos Pérez liderra bere izenpean argitaratzeko asmoa zuen beste baten abestiak lantzen hasi zen. Hala ere, bere diskoetxeak Itoiz izena berriro erabiltzeko konbentzitu zuen, aurreko diskoaren arrakastaren ondorioz Euskal Herrian aski ezaguna egin zena. Perezen hitzetan, diskoa "belaunaldi aldaketaren arazoarekin topo egiten duen Ezekiel gaztearen istorioa da; zapaltzen duen, indarkeria erabiltzen duen eta gainbehera aurkitzen duen munduaren aurka borrokatzen saiatzen da. Horregatik, musika ere dekadentea da". Musikalki, aurrekoak baino estilo jazzistikoagoa du. Gitarra elektrikoak ia desagertu egin dira eta akustikoek ordezkatu dituzte. Juan Carlos Perezen ordez emakumezko edo haurrentzako ahotsek abestutako hainbat abesti ere baditu.
Adele (Londres, 1988) kantautore eta multinstrumentista britainiarra da. Munduan salmenta handienak dituen artista musikaletako bat da, 120 milioi disko eta single arteko salmentarekin. Bere album bakoitzaren kaleratzeak salmenta marka garrantzitsuak ekarri zituen mundu osoan; bere salmentengatik hamazazpi aldiz ziurtatu du platinoa Erresuma Batuan eta, Estatu Batuetan diamante ziurtagiria lortu zuen eta hainbat aipamen ditu Guinness World Recordsen; gainera, Carlos printzeak Britainiar Inperioaren Ordenako Kide gisa kondekoratu zuen. Bere ibilbidean zehar, hamabost Grammy sari, hamabi Brit sari, Oscar sari bat eta Urrezko Globo bat jaso ditu, besteak beste. 2020an, bere 21. albuma garai guztietako 500 album onenen zerrendan sartu zen, Rolling Stoneren arabera.
Bideo bereziei buruzko iradokizunak
Léo Delibes (1836 -1891) frantziar musikagile erromantikoa izan zen. Ama musikaria zen eta aitona opera abeslaria. Bere iloba Frédéric, Miguel Delibes idazle espainiarraren aitaren aldeko aitona izan zen. Musika ikasketak Parisko Kontserbatorioan hasi zituen 1847an, non Adolphe Adamen ikasle izan zen. Konpositore bezala, 1870ean benetako ospea lortu zuen bere Coppélia balletaren arrakastarekin; bere beste balleten artean, Sylvia ere aipatzekoa da, Léon Minkusekin batera idatzia; ballet honen Pizzicatoa oso ezaguna da, Delibesen arrakastarik handienetako bat izanik. Hainbat opera eta opereta, meza bat, kantata bat eta noizbehinkako musika ere konposatu zituen antzerkirako, hala nola antzinako dantzak eta aireak.
Sylvia, jatorriz Sylvia ou La Nymphe de Diane ("Sylvia edo Dianaren ninfa") hiru ekitaldiko balleta da, Louis Meranteren koreografia eta Léo Delibesen musikarekin, 1876ko ekainaren 14an Parisen estreinatua. Sylvia ballet klasiko bikaina da, Arkadiako agertoki mitologikoagatik, koreografia sortzaileengatik, eszenografia zabalagatik, arteetan duen eragin handiagatik eta, batez ere, partitura bikainagatik bakarra egiten duten berezitasunekin. Sylvia 1876ko ekainaren 14an estreinatu zuten Palais Garnierren, baina ez zioten jaramonik egin; 1952an berreskuratu zuten, Sir Frederick Ashtonen koreografia berri batekin, eta orduan egin zen ezagun.
Pas de deux (Gasteleraz Paso a dos eta euskaraz binaka pausuak). Balletean, pas de deux bat, bi pertsonak batera egiten dutena da. Normalean entrée (bikotearen sarrera), adagio, bi bariazio (dantzari bakoitzarentzat bat, normalean allegro bat da) eta koda bat dira. Grand pas de deux ere esaten zaio. Balleteko entrée-aren oinordekoa, pas de deux XVIII. mendearen erdialdean agertu zen ekintza-balletean, eta XIX. mendean garatu zen erabat, ballet erromantikoan. Bikote baten maitasuna sinbolizatzen du eta balletaren unerik poetikoenak ilustratzen ditu. Koreografo garaikideek nahiago dute "duo"-z hitz egin, pas de deux -en ordez.
Gaur, George Balanchineren koreografiarekin, Sylvia Baletaren Pas de deux eskainiko dugu, Martine van Hamel eta Patrick Bisselekin.
Gerónimo Giménez (Sevilla, 1854 – Madril, 1923) espainiar konpositore eta orkestra-zuzendaria izan zen, batez ere zarzuelak konposatzen jardun zuena, La tempranica edo La boda de Luis Alonso bezalako izenburu nabarmenak utziz. Aitarekin musika ikasketetan hasi zen eta ondoren Cadizen jarraitu zuen, Salvador Viniegrarekin. Haur prodijioa izan zen, 12 urterekin Cadizeko Antzoki Zaharrean lehen biolin gisa sartu zena. 17 urterekin opera eta zarzuela konpainia bateko zuzendaria zen eta Parisen biolina eta konposizioa ikasteko beka jaso zuen. 1885ean, Madrilgo Apolo Antzokiko zuzendari izendatu zuten; handik gutxira, Zarzuela Antzokiko zuzendari, eta, geroago, Kontzertu Elkarteko zuzendari, 12 urtez kargu horretan aritu baitzen. Madrilen hil zen 1923ko otsailaren 19an.
Gaur José Racero Balletak Zartzuelaren Preludioaren korografia zaindua eskainiko digu Gerónimo Giménez maisuaren La Torre del oro ekitaldian.
Amalia Hernández balleta, 1952an sortu zuen Amalia Hernández dantzari eta koreografoak. Mexiko Hiriko Arte Ederren Jauregian du egoitza, eta Mexikoko Ballet Folklorikoa ere deitzen zaio. 60 koreografia propio baino gehiago ditu, eta Mexikoko geografia osoan egin ditu emanaldiak. Horrez gain, nazioarteko 100 bira baino gehiago ere egin ditu, guztira 60 herrialde bisitatuz. Azken urte hauetan guztietan Mexikoko musika eta dantza tradizionalen erreferente izan da.
Gaur "Iraultza" koadro koreografikoaren bigarren zatia eskainiko dugu Amalia Hernandezen Mexikoko Ballet Folklorikoak exekutatua, Veracruz Estatuko Gazte Orkestra Sinfonikoak lagunduta (Antonio Tornero, zuzendari kontzertatzailea), Mexiko hiriko Auditorio Nazionalean, 2013ko urtarrilaren 13an, 60. urteurreneko Galaren barruan. (Bideoaren oinetik jasoa)
Guatemalako Mayib' K'Astajib'al Kultur Elkartea, Santo Tomas Chichicastenango gazteek osatzen dute, eta dantzaren bidez beren herriaren kultura sustatzen dute, Guatemalako nazio osoan adierazpen artistiko kulturalak sustatu eta hedatzeari garrantzia emanez, beren ohiturak eta tradizioak nabarmenduz.
Gaur aurkezten diguten dantzari "Saq Po 't Chu Nin Pol" (hondo zuriko Güipila) izena eman zaio. Bertan, emakume chichicasteken antzinako janzkeretako bat ezagutzera ematen da, baita Chupolen egindako aurkezpenaren lekua ere, udalerriko eremu handienetako bat eta Chuguexá II komunitateko begiratokia, non Atitlango aintzira ikus daitekeen. (Bideoaren oineko testutik jasoa)
Umeentzako musikari buruzko iradokizunak
Testu hauek egiteko Wikipediako hainbat artikulu erabili dira.
Videomusicalis-eko testuak, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez eginda daude.
