Herriaren aurka Israelgo Estatua egiten ari den
genozidio terrorista salatu nahi dugu.
Abuztuaren 4ean Gasteizko Ama Zuriaren Jaiak hasten dira
Abuztuaren 6an AEBk Hiroshiman jaurtitako bonba atomikoa oroitzen dute
Musika klasikoan hasiberrientzako iradokizunak
Andre Maria Zuriaren omenezko jaiak 1884tik ospatzen dira Gasteizen, eta bezperan hasten dira, abuztuaren 4an, hiriaren bihotzean dagoen Andre Maria Zuriaren plazan. Milaka gasteiztar eta bisitari biltzen dira jaiei hasiera emateko, Zeledonen jaitsierarekin. Andre Maria Zuriaren omenezko ospakizunak, aspaldian dute jatorria; 1883ra arte, «Gasteizko jaiak» izeneko ekitaldiak egiten ziren iraileko lehen astean; 1884tik aurrera, udal akordio baten ondoren, abuztuaren 5ean egiten hasi ziren, Andre Maria Zuriaren omenez; 1953an, udalbatzak jai-egutegia ezarri zuen, gaur egun ezagutzen den bezala.
Festetako bizitza. Jaiak Zeledonen jaitsierarekin hasten dira, antzinako arabar baserritar bat irudikatzen duen panpina, Plaza, poleen sistema baten bidez zeharkatzen duena; San Migel elizako balkoi jarraitura iristean, blusa koadrila bateko kide bizi bihurtua, ohiko aurreskua dantzatzen zaio. Horrela hasten dira Jaiak, abuztuaren 4tik 10era, eta 5ean Andre Maria Zuriaren Eguna da. Jai hauen protagonistak blusa taldeak dira, gasteiztar taldeak, jantzi tipikoak jantzita, jarduera ugari antolatzen eta protagonizatzen dituztenak. Hainbat ikuskizun, kontzertu eta dantzaldi antolatzen dira hiri osoan zehar eta orkestrak eta txarangak ibiltzen dira eguneko hogeita lau orduetan.
José Luis Ruiz de Gordoa, Badator Zeledonen musikaren egilea, Araian (Araba) jaio zen 1957ko otsailaren 23an. Gasteizko Kontserbatorioan hasi zituen musika ikasketak. Ondoren, harmonia lantzen jarraitu zuen Iruñean, Aurelio Sagaseta eta Pedro de Feliperekin; kontrapuntua eta fuga Bilbon, Juan Corderorekin; eta konposizioa lantzen, lehenik Madrilen, Anton Garcia Abrilekin eta Roman Alisekin, eta, Gasteizen, ondoren, Carmelo Bernaolarekin. Orkestra zuzendaritza Enrique García Asensiorekin landu du. Gasteizko Jesús Guridi Kontserbatorioan kontrapuntu eta fuga irakaslea da. Hainbat generotako lanen egilea da. (Auñamendi Eusko Entziklopediatik jasoa).
Carl Philipp Emanuel Bach (1714-1788) klabezin jotzaile eta musikagile alemaniarra izan zen, Johann Sebastian Bachen lehen ezkontzaren bigarren semea, zeinarekin klabezina, interpretazioa eta konposizioa ikasi zituen; Klasizismoaren sortzaileetako bat izan zen. 1738an Federiko Handiaren Gortean sartu zen. Nahikoa estimatu ez zuenez, Gortea utzi eta Zittau eta Leipzig utzi zituen. 1768an, Telemann hil ondoren, honen oinordekoa izan zen Hanburgoko Kapera Maisu karguan, non 1788an hil zen arte bizi izan zen. Bere ibilbidean zehar, teklaturako lan ugari idatzi zituen, berrehun ganbera-lan inguru, hemeretzi sinfonia, instrumentu ezberdinentzako hamabost kontzertu, hainbat abesti eta ereserki, bi otoitz eta hogei pasio.
Klasizismoa 1750 eta 1820 artean C.P.E. Bach, Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart, Ludwig van Beethoven (bere lehen garaian) eta beste konpositore ospetsuek garatutako Europako musika jasoaren estiloa da. Testuren argitasuna, esaldien simetria, tonalitate osoa sendotzea eta forma musikal klasikoak (sinfonia, sonata, laukotea, kontzertua...) dauzka ezaugarritzat.
XVIII. mendea Ilustrazioaren mendea izan zen, eta bere estetikak, musika estiloa ere aldatu zen: naturala, orekatua eta argia denarekiko gustua ezarri zuen; artifizioa eta musika barrokoaren gehiegizko sofistikazioa baztertu zituen; naturaren imitazioa, musika folklorikoaren antzeko egitura sinpleak eta esaldi simetrikoak osatzea zuen helburu; operan, argumentuen egiantzekotasuna, ikuslearekiko hurbiltasuna, eta drama eta musikaren integrazio intimoa lortu nahi zituen.
Gaur, Carl Philipp Emanuel Bach-en Pianorako Kontzertua Re M 43/2 de C.P.E. Bach, articulado en tres movimientos: I (0´13´´) ALLEGRO DI MOLTO - ANDANTE - ALLEGRO DI MOLTO .-. II (7´14) ANDANTE CON CADENZA (10´35´´-12´48´´); III (13´40´´) ALLEGRETO.
Kontzertu hau, Anastasia Injushina piano-jotzaile errusiarrak eskaintzen digu, San Petersburgoko Kontserbatorioan ikasi zuena eta bakarlari zein ganbera-talde txikietako kide gisa emanaldi nabarmenak egin dituena; gainera, Nazioarteko Jaialdi garrantzitsuetara gonbidatu dute.
Joaquín Malats y Miarons (1872-1912) kataluniar pianista eta konpositorea izan zen, eta Juan Bautista Pujolekin ikasi zuen Bartzelonako Kontserbatorioan. Hamalau urterekin (1886) debutatu ondoren, Pariseko Kontserbatorioan ikasi zuen eta 1903an pianoko lehen saria eta Diémer saria irabazi zituen. Espainia osoan, Frantzian eta Portugalen aritu zen, sekulako arrakastaz. Isaac Albenizen maisulanaren zati handi bat estreinatu zuen: Iberia. Konpositore gisa Impresiones de España, Suite para gran orquesta, Serenata española, Piano, biolin eta biolontxelorako Trioa, eta pianorako hainbat lan idatzi zituen: mazurkak, dantzak, serenatak... Bartzelonako Musika Museoan prentsako artikuluak, Isaac Albenizen epistolario bat eta pianistaren erretratuen argazki-bilduma zabal bat daude.
Serenata musika forma bat da, instrumentu edo instrumentu-talde txiki batentzat sortua, eta mugimendu bat edo gehiago izan ditzake. XVIII. mendean izugarrizko ospea lortu zuen dibertimendua izan zen; ilunabarrean jotzen zen, askotan aire zabalean, eta aristokraten jauregietako lorategietako gaualdien gozamena egiten zuen. Serenata hitza italiarrengandik dator sera (gaubela) edo al sereno (aire zabalean); hau da, aire zabalean eta ilunabarrean interpretatzeko musika da. Maiteminduta zeudenek arratsean maitearen leihoen aurrean kantatzen zituzten baladetan du jatorria serenatak.
Bideo honetan, Andrea González Caballero euskal gitarra-joleak Serenata espainiarra eskaintzen digu.
Jesus Guridi (1886-1961) Vitoria-Gasteizen jaio zen, musika-familia batean. Familia Madrilera joan ondoren, Guridi Kontserbatorioan sartu zen; hala ere, gurasoei ez zitzaien ondo joan ekonomikoki, eta, ondorioz, Bilbora mugitu ziren. Zubiriako Kondea mezenasari esker, Parisera joan ahal izan zen eta Schola Cantorumen sartu zen pianoa, organoa, kontrapuntua eta konposizioa ikasteko. Ikasketak amaitu ondoren, Belgika, Kolonia eta Munichetik igaro zen, ikasketak sakontzeko asmoz. Bilbora itzulita, 21 urterekin, Bilboko Koral Elkartearen zuzendari kargua hartu zuen. Lan horrekin batera, organista lana egin zuen Santiagoko Basilikan (orain, Katedrala). 1939an Madrilera itzuli zen, Kontserbatorioko zuzendari gisa, eta 75 urterekin hil zen.
Baserria (El caserío) XX. mende hasierako zarzuela bat da, Federico Romerok eta Guillermo Fernández-Shawek idatzia, Jesus Guridiren musikarekin. Madrilgo Teatro de la Zarzuelan estreinatu zen 1926ko azaroaren 11n. El caserío komedia lirikoa da, izaera kostunbrista duten hiru ekitalditan oinarritua, eta bertan euskal baserritar herrixka garaikide bateko bizitza erakusten da. Musikaren zati handi bat euskal folklorean inspiratuta dago. Guridiren konposizio garrantzitsuenetako bat da. Bizkaiko Arrigorri irudizko herrixkan dago kokatua. Pertsonaia tipikoak modu estereotipatuan aurkezten dira: apaiza, alkatea, idazkaria, indiano aberatsa, tabernaria...
Gaur aurkezten dugun bertsioa Jose A. Irastorza maisu gipuzkoarrak zuzendu du.
Musika klasikoari buruzko iradokizunak
Hilario Extremiana (1958) Miranda de Ebron jaio eta Gasteizen bizi den musikagile eta orkestra-zuzendaria da. Musika ikasketetan aitarekin eta Manuel Celdranekin hasi zen. Ondoren, Harmonia eta Konposizioa ikasi zituen Gasteizen Carmelo Bernaolarekin, eta Bilbon, Juan Corderorekin. Ikastaro berezietan Cristobal Halffter, Luis de Pablo eta Franco Donatonirekin ere trebatu da. Madrilen amaitu zituen Konposizioko goi-mailako ikasketak, Antón García Abrilekin, eta Orkestrako Zuzendaritzakoak, Enrique García Asensiorekin. Bilboko Goi Mailako Kontserbatorioko Harmonia, Musika Formak eta Orkestrako zuzendaria izan da, eta 1999tik 2019ra Gasteizko Udal Musika Bandako zuzendari titularra.
Txistua “hiru zuloko txirula” izeneko europar familiakoa da. Esku bakarrarekin jotzen da (normalean ezkerrarekin), bestea libre gera dadin txistua jotzeko besotik zintzilik dagoen danbolina jotzeko (gaur egun Fan afinatua dago). Laguntzaile bezala, familia berekoa den silbotea edo txistu haundia izaten du, soinu grabeagodun instrumentua, Sib-en afinatua; eta xirula, soinu agudoagoa instrumentua, normalean ttun-ttunak laguntzen duena (soka-danborra). Txistua erromerietan, kalejiretan, omenaldietan, ekitaldi instituzionaletan eta hainbat kontzertu motatan erabiltzen da, bai bakarlari gisa, orkestra batek lagunduta, bai txistu-banda batean parte hartuta. Talde horrek hiru ahotsetan idatzitako obrak interpretatzen ditu (1. txistua, 2. txistua eta silbotea), danbolinaren eta kaxa argi edo zabaltzailearen laguntzarekin.
Gaur, Aitor Amilibia txistulariak Hilario Extremianaren Honai obra eskainiko digu (jatorrian txisturako eta akordeoirako idatzia eta egile berak txisturako eta Musika Bandarako transkribatua), Gasteizko Udal Musika Bandak lagunduta, konposizioaren egilea den Extremiana maisuak gidatuta.
Georg Friedrich Händel (1685-1759) Hallen jaio zen, Alemanian; nazionalitate ingelesekoa, Musikaren Historiako barrokoko figura nagusienetariko bat da. Bere musika ekoizpen oparotik, El Mesias Oratorioa nabarmendu behar dugu, nahiz eta hainbat opera, cantata eta beste hainbat oratorio ere idatzi zituen arren. 18 urte zituela, Hanburgora joan zen bizitzera, bertako Operako orkestrako partaide bihurtuz. Hiru urteren buruan Florentziara joan zen eta gero Erromara. 1710ean Alemaniara itzuli zen, eta handik Londresera. Arrakasta handia izan zuen han, eta hainbat mezenasen babespean, bertan finkatzera bultzatu zuen. Bere bizitza pribatuaz beti jeloskor egon zen arren, bere joera homosexuala pentsarazten diguten zantzu ugari daude. Londresen nazionalitate britainiarra jaso eta Opera Antzokiko kudeatzaile izendatu zuten, 1759an hil arte.
Handelen Harparako Kontzertua, organorako kontzertu gisa argitaratu zen Opus 4 zenbakiarekin 1738an, eta litekeena da jatorrian horrela konposatu izana. Izan ere, argitaratu zen bezala, Kontzertuak bi instrumentuetan funtzionatzen du. Handelen organorako kontzertuak interludio gisa idatzi ziren, bere otoitzaldietan jo zitzan, antzokian eskuragarri zuen organoan, teklatu bat zuen ganbera-organo batean, pedalerarik gabe, eta, beraz, ez dute hankekin jotzeko zatirik, eskuineko eta ezkerreko eskuez gain. (Los Angelesko Filarmonicaren, La Phil-en artikulutik jasoa).
Egitura. Hiru mugimendutan egituratuta dago: I (0´29´´)ANDANTE-ALLEGRO .-. II (5´02´´) LARGHETTO, CADENZArekin (8´50´´) 2. mugimenduaren amaieran (garai hartan arraroa zen gauza) eta III (12´26´´) ALLEGRO MODERATO; eta Morgan Mackenzie Short gaztetxoak interpretatzen du (17 urte zituen orduan).
Edvard Grieg (1843-1907) musikagile eta pianista norvegiarra izan zen, erromantizismoko ordezkari nagusietako bat. Bere ama, Gesine, bere lehen piano irakaslea izan zen; geroago, 1858ko uda borealean, Griegek, Ole Bull biolin jotzaile norvegiar ospetsua ezagutu zuen, familiaren laguna eta amaren koinatua. Griegek bere herrialdeko folkloreko kantu eta abesti asko moldatu zituen, eta, horrela, norvegiar nortasun nazional bat sortzen lagundu zuen, Jean Sibeliusek Finlandian edo Antonín Dvořákek Bohemian egin zuten bezala. Bere lanik garrantzitsuenak honako hauek dira: Pianorako Kontzertua la minorrean, Pieza lirikoak diren lan intimistak (Pianorako), Suite Holberg (gaur eskaintzen duguna) eta bereziki, Peer Gynt, Henrik Ibsen idazleak izen bereko dramarako eskatuta idatzi zuen musika intzidentala.
Edvard Griegen lanen katalogoa. Bere obrak Opus zenbakiaren arabera sailkatzen dira (latinez opus hitzak 'obra' esan nahi du), musikan konpositore gehienen obrak katalogatzeko erabiltzen den terminoa baita XVII. mendetik aurrera.
Suite Holberg Op. 40, jatorrizko izenburua "Holbergen garaiko suitea" da, dantza barrokoaren formetan oinarritutako suitea. Edvard Griegek 1884an idatzi zuen, Ludvig Holberg idazlearen jaiotzaren bigarren mendeurrena ospatzeko. Jatorriz pianorako konposatu zen, baina urtebete geroago hari-orkestrarako egokitu zen, honako mugimendu hauekin: I (0´09´´) PRELUDIO (ALLEGRO VIVACE) .-. II (03:05) SARABANDA (ANDANTE) .-. III (07:22) GAVOTTA (ALLEGRETTO) .-. IV (10:58) ARIA (ANDANTE RELIGIOSO) .-. V (16:44) RIGAUDON (ALLEGRO CON BRIO).
Gaur, akordeoi-bertsioan eskainiko dugu, Ruilin Li soinujole txinatarraren eskutik.
Krzysztof Penderecki (1933-2020) poloniar konpositore eta orkestra klasikoko zuzendaria izan zen. Bere konposizio-estiloagatik eta bere obra atonalengatik bereziki ezaguna, horietako batzuk film ospetsuetarako erabili izan dira. Krakoviako Musika Akademian musika ikasi zuen Artur Malawski eta Stanislaw Wiechowiczekin. 1958an graduatu ondoren, irakaskuntzako postu bat hartu zuen Akademian. Pendereckiren lehen lanek Igor Stravinski, Anton Webern eta Pierre Boulezen eragina erakusten dute. 1959an, Varsoviako Udazkeneko Jaialdian, Hiroshimako biktimen aldeko intziria pieza estreinatu zuen.
Threnody for the Victims of Hiroshima (Hiroshimako biktimei egindako Hileta-kantua) 1960an Krzysztof Pendereckik konposatutako harizko 52 instrumenturentzako musika-konposizio bat da. Obraren ortodoxiarik ezak, gehienbat notazio grafikoa erabiltzen duenak, musikariei agintzen die une batzuetan beren erregistroko puntu lausoetan jotzeko edo testura-efektu jakin batzuetan kontzentratzeko. Penderecki kromatismo tradizionalaren ondorioak areagotzen saiatu zen, "hipertonalitatea" (tonu laurdenetan konposatzea) eta serialismo integrala erabiliz. Pieza honetan, testura nagusitzen da, banako noten gainetik, bere osotasunean; bestalde, trenoa, kluster garatu zabalenetako bat da.
Gaur, Finnish Radio Symphony Orchestraren bertsioan eskainiko dugu, Krzysztof Urbaäski maisu poloniarraren gidaritzapean.
Denontzako musikari buruzko iradokizunak
En Tol Sarmiento, ETS izenez ere ezaguna, 2005ean Lekora/Yécoran (Araba) sortutako ska talde euskalduna da. Ibilbidean zehar, 300 kontzertu baino gehiago eman dituzte Euskal Herrian zehar. Erritmo eta letrak dituzte ezaugarri, euskaraz zein gaztelaniaz, alaiak eta indartsuak, eta gai desberdinak jorratzen dituzte. Taldea letra hedonistak eta kritika soziala tartekatuz hasi bazen ere, bere letrak gai existentzialista baterantz bilakatu dira, konpromiso soziala galdu gabe (haustura hidraulikoa, autodeterminazio eskubidea, genero indarkeria edo eskola jazarpena bezalako gai eztabaidagarriak jorratzen dituzte) eta beti boskote arabarraren ezaugarri izan diren erritmo alaiak.
Elis Regina Carvalho Costa (1945 – 1982) brasildar abeslaria izan zen, brasildar musika herrikoi (MPB) bezala ezagutzen den musika generoaren ordezkari handienetako bat. Kritikari, musikari eta interprete askok Brasilgo abeslari onenetakotzat jotzen dute. 1956an, Farroupilha Irratiko haurrentzako O Clube do Gurí irratsaioan parte hartu zuen; horrela lortu zuen bere lehen kontratu profesionala. 1965ean LP bat kaleratu zuen Jair Rodriguesekin, Dois na bossa, zeinek salmenta marka nazional bat ezarri zuen. 1974an, Tom Jobim kantautore eta musikariarekin Elis & Tom albuma grabatu zuen, garai guztietako bossa nova diskorik onenetakotzat jotzen dena. Bere heriotza goiztiarra, 36 urterekin, kokaina eta alkohol gaindosi batek eragin zuela dirudi.
Joshua Groban (Los Angeles, Kalifornia, 1981eko otsailaren 27a), Josh Groban bezala ezagunagoa, kantautore, konpositore eta aktore estatubatuarra da. Zazpigarren mailan egin zuen debuta kantari gisa, baina gero urte batzuetarako utzi zuen. 1997 eta 1998 artean Interlochen Arts Camp Míchigan ikastetxera joan zen, antzerki musikaleko ikastaroei jarraituz; orduan hasi zen eskolatik kanpo bokalizazio-eskolak hartzen. 1998an David Foster aholkulari eta ekoizlea ezagutu zuen. Los Angeles County High School for the Artsera joan zen eta 1999an graduatu zen. Geroago, arte dramatikoan lizentziatu zen Carnegie Mellon Unibertsitatean, eta urtebete geroago Warner Brosek Recordsek kontratatu zuen David Fosterri esker. Groban, Fosterrekin aritu zen entsegu-kantari gisa hainbat ikuskizun ezagunetan, 1999ko Grammys emanaldian adibidez, non, Andrea Bocelliren ordezko gisa, "The Prayer" entseatu zuen Céline Dionekin.
Bakarlari gisa egindako lau ekoizpenek platino anitzeko ziurtagiria jaso dute, eta 2007an Estatu Batuetan salmenta gehien izan dituen artistetako bat bezala aintzat hartu zuten; orain arte, 25 milioi kopia baino gehiago saldu ditu mundu osoan.
Carla Morrison (Tecate, Kalifornia Beherea, 1986ko uztailaren 19a) abeslari, konpositore, aktore, aktibista eta ekoizle mexikarra da, eta hiru Grammy Latino sari irabazi ditu: bi, 2012an «Déjenme llorar» eta 2016an «Vez primera» abesti alternatibo onenagatik; eta bat, Déjenme llorar estreinako diskoagatik; gainera, Fonogramen eta Bideogramen Ekoizleen Mexikoko Elkarteak (AMPROFON) platino-ziurtagiria eman dio. Bere ibilbide musikalean Julieta Venegas, Elsa y Elmar, Teri Gender Bender, Gepe, León Larregui, Enrique Bunbury, Juan Gabriel, Leonel García, Eugenia León, Los Ángeles Azules, Esteman, Kinky, Vega, Macklemore & Ryan Lewis, Dani Martín, Lila Downs, J Balvin, Nicky Jam, Mon Laferte eta Ricky Martin artistekin kolaboratu du.
Bideo bereziei buruzko iradokizunak
Sergei Prokofiev (1891-1953) sobietar konpositore, pianista eta orkestra zuzendaria izan zen, XX. mendeko konpositore nagusienetakotzat jotzen dena eta hainbat musika generotako maisulanen sortzailea. Besteak beste, El amor de las tres naranjas, El teniente Kijé suitea, Romeo y Julieta balleta, Pedro y el lobo... Lan egin zuen forma eta generoen barruan, zazpi opera oso, zazpi sinfonia, zortzi ballet, pianorako bost kontzertu, biolinerako bi kontzertu, biolontxelorako kontzertu bat eta pianorako bederatzi sonata osatu zituen. Bere heriotzaren ondoren, Arthur Honeggerrek, Prokófiev "gaur egungo musikaren figurarik handiena" izaten jarraituko duela aldarrikatu zuen.
Cinderella (Cendrillon, Errauskine), Errauskinaren ipuina da, Prokofieven musikarekin hiru ekitalditan egina. Gaur, Sylvie Guillem izango dugu lehen dantzari, Pariseko Ballet de l 'Opéra Nationalekin batera.
Pizzica 1970eko hamarkadara arte Puglian (Italia) eta Basilicatan (Italia) egon den dantza herrikoia da. Pizzika, Tarantella izeneko dantza tradizionalen familia handiaren parte da, Aro Modernotik Italiako hegoaldetik eta erdialdetik hedatutako dantza multzo horri esaten zaion bezala. Pizzika, funtsean, ospakizun eta bizikidetza sozialeko uneetarako dantza ludikoa zen; baina Lycosa tarantularen hozkada jasotakoek (benetakoek edo ustezkoek) praktikatzen zuten erritual terapeutikoetan. Pizzikaren gune berean tarantela dantzazten ere jarraitu da, eta gaur egun, zaila da helduentzat ere bi dantzen arteko ezberdintasuna antzematea.
Mundu osoko jaialdietan musikaren erritmoan dantzatzea modu unibertsala da. Han dinastian, duela 2000 urte baino gehiago, Udaberriko Jaialdi bakoitzak ospakizun handiak eskatzen zituen herrialde osoan, jauregietatik hasi eta herrialdearen barnealderaino. "Musika dantza" zen, zalantzarik gabe, orduko ikuskizun nagusia. Nolakoak dira musika eta dantza Han dinastian? Goza dezagun! (Bideoaren oineko iruzkinetik jasoa)
Algara Dantza Taldea 2000ko apirilaren 13an jaio zen. Hasiera batean beste dantza talde batetik etorritako 15 dantzarik osatu zuten. Gaur egun 120 dantzari eta 20 musikari dira. Bere helburua euskal- dantzak eta kultura ezagutaraztea da. Horretarako, beren koreografiak sortu eta trikitixa, txistu, alboka eta beste hainbeste instrumenturekin dantzatzen dituzte. (Ohianeder Euskararen Etxetik jasoa)
Fandango eta Arin Arin. Euskal Dantzaren barruan, euskal fandangoa (0'20") erritmo hirutarrean eta arin-arina (3'24") erritmo bitarrean dira Euskal Herriko jaietan ohikoenak. Bikote mistoek dantzatutako bi dantzek estatuko antzeko beste dantza batzuekin nolabaiteko antzekotasuna dute, baita Errenazimentuan jada dantzatzen ziren pavana bitarrarekin eta hirutar gallardarekin ere. Gaur egun, euskal fandangoak erritmo hirutarra du, 3/8 konpasean idatzia, eta esaldi karratuak aurkezten ditu, zortzi konpaseko moduluetan antolatuak. Arin arina, aipatu dugun dantza parearen beste dantza da; erritmo bitarreko dantza, zortzi konpaseko moduluz osatutako esaldi karratuak dituena, estrukturalki fandangoaren antzekoa. (Auñamendi Eusko Entziklopediatik jasotako testuak)
Umeentzako musikari buruzko iradokizunak
Testu hauek egiteko Wikipediako hainbat artikulu erabili dira.
Videomusicalis-eko testuak, euskaraz, gaztelaniaz eta ingelesez eginda daude.
